یکی از روش های سنتی و پایه برای جلوگیری از فاسد شدن مواد غذایی، استفاده از سرما موجود در طبیعت بوده است. مکان هایی مانند یخچال های طبیعی، کوه ها و … را میتوان در این زمینه نام برد. با پیشرفت تکنولوژی، رفته رفته واژه ی جدیدی به نام سردخانه وارد زندگی بشر شده و کار نگهداری از موادغذایی را تا حدودی برای انسان راحت ساخت.
سردخانه چیست؟
محلی برای خنگ نگه داشتن انواع مواد غذایی و وسایلی که برای فاسد نشدن نیاز به سرما دارند، سردخانه گفته می شود. در مفهوم کلی این ابزار آمده است که ساختمان و تاسیساتی را شامل می شود که با بهره گیری از قطعاتی مانند کمپرسور و اپراتور و کندانسور، وظیفه نگهداری از موادی را دارد که در شرایط معمول آب و هوا فاسد و از کار افتاده میشوند.
تقسیم بندی بر اساس عملکرد
امروزه میزان استفاده سردخانه ها در زمینه های گوناگون به حدی زیاد شده است که مجبور به تقسیم بندی آن ها با توجه به دسته کاریشان هستیم که عبارت اند از:
دستگاه های فریونی
دستگاه های آمونیاکی
و یا در حالت دیگر دسته بندی میتوان گفت: سردخانه بالای صفر و زیر صفر
سردخانه زیر صفز
این دستگاه به تنهایی انواع مختلفی دارد که در ادامه این مطلب به توضیحات مربوط به آن ها می پردازیم. اولین نوع از این دستگاه را می توان سردخانه های مورد استفاده برای میوه و لبنیات در نظر گرفت. دمای کاری این نوع از وسایل بین 0 تا 4 در جه سانتی گراد است. انواع دیگر از این مدل را می توان دستگاه های سرمایش شیر،دوغ و ماست و همچنین نگهدارنده های گوشت و مرغ تازه نام برد.
دمای کاری این مدل ها عموما زیر صفر است و منفی هیجده درجه سانتی گراد معمول ترین دما برای این نوع از سردخانه های زیر صفر می باشد که از آن ها معمولا برای منجمد سازی مواد غذایی در سریع ترین زمان ممکن استفاده می شود. همجنین لازم به ذکر است که دستگاه های ایجاد سرمایش برای تشکیل بستنی هم نوعی دیگری است که فرآیند مصرفی مشابه موارد بالا دارد.
سردخانه بالای صفر
همانطور که از نام این دستگاه های مشخص است، میزان دمای کاری این دستگاه ها بالای صفر می باشد. از این نوع سردخانه ها عموما در صنعت های کشاورزی برای نگهداری از سبزیجات و میوه جات و همچنین صیفی جات استفاده مکرر می شود.
تجهیزات مورد نیاز در احداث سردخانه
عیق بندی حرارتی از مهم ترین مواردی است که در ساخت و طراحی باید رعایت شود. پلی یورتان، فوم، پلی استایرن، چوب، پشم شیشه و … مواردی هستند که با توجه به نوع سردخانه برای ساخت اتاق سرد مورد استفاده قرار می گیرند. درب های مصرفی برای این اتاق ها هم اهمیت چشمگیری دارد که به دو مدل درب کشویی و درب لولایی در ابعاد مختلف تقسیم بندی می شود.
قطعات مهم به کار رفته در ساخت
قطعات مکانیکی مورد استفاده در زمان ساخت یک سردخانه با توجه به کاربری آن انتخاب و نصب می شود. لازم به ذکر است ما در گروه صنایع برودتی برادران حقیقی قادریم تمامی تجهیزات مکانینی مورد نیاز را از بهترین برندهای موجود در بازار تهیه و پیاده سازی کنیم.
کمپرسور و کندانسور
معمولا انتخاب یک کمپرسور مناسب با توجه به میزان ظرفیت و دمای اپراتور و کندانسور انتخاب می شود. علاوه بر انتخاب کمپرسور، میزان گاز مبر در سیکل هم باید تعیین شود. لازم به ذکر است انتخاب کمپرسور درست با توجه به میزان وشرایط استفاده از یک اتاق سرد، مهم ترین قسمت در شروع ساخت است که توصیه داریم با مشاوره های تخصصی از افراد مجرب این کار صورت پذیرد.
برای انتخاب یک کندانسور مناسب، ظرفیت دفع حرارت، دمای کندانسور، نوع مبرد و اختلاف دمای کندانسور و محیط را در نظر میگیرم.
اوپراتور
برای انتخاب یک اپراتور سردخانه باید نوع مبرد، بار برودتی مورد نیاز، دمای اپراتور و اختلاف دما برای انتفال حرارت بین هوا و اوپراتور در را در جهت درست در نظر گرفت.
در ادامه این تجهیزات می توان به تجهیزات مربوط به خط مایع و خط مکش و خط تخلیه هم اشاره کرد.
تجهیزات داخلی به کار رفته در ساخت
همانطور که گفته شد موارد زیادی برای راه اندازی یک سردخانه نیاز است که در ادامه بخشی از تجهیزات داخلی به کار رفته در یک اتاق سرد را مورد بررسی قرار می دهیم.
1. تابلو برق
یکی از مهمترین و ضروری‌ترین تجهیزات برای ساخت هر سردخانه‌ای، تابلو برق است. این ابزار در واقع وظیفه تامین و کنترل برق تمام بخش‌های سردخانه را بر عهده دارد. تابلو برق از قسمت‌های مختلفی تشکیل شده است که عبارتنداز:
- الکترو موتور اصلی
- الکترو پمپ روغن
- الکتروفن
- الکترو پمپ آب
- فن‌های اواپراتور
تابلو برق‌ها متناسب با ظرفیت سردخانه و کاربردی که دارند، طراحی و ساخته میشوند. در ساخت تابلو برق قطعات به کار رفته به دو بخش قدرت و فرمان تقسیم می‌شود؛ تجهیزات به کار رفته در بخش قدرت این وسیله شامل: کنتاکتورهای یمتال، فیوز اصلی و … می‌باشد و قطعات به کار رفنه در بخش کنترل شامل: ترموستات، کنترل فاز، کنترل بار و … است.
چراغ روشنایی
یکی‌دیگر از تجهیزات مورد نیاز برای تامین روشنایی سردخانه، لامپ‌ها هستند. دقت شود برای روشنایی باید از لامپ‌هایی استفاده کنیم که در برابر دمای پایین سردخانه و رطوبت آن، مقاومت و استحکام کافی را داشته باشند. از آنجایی که این تکنولوژی می‌تواند هزینه ساخت سردخانه را بیشتر کند، معمولا از قاب و محافظ برای لامپ‌های معمولی به جای لامپ‌های پیشرفته استفاده می‌کنند. برای تامین روشنایی کابین‌ها، مرسوم‌ترین روش استفاده از چراغ‌های تونلی است. همچنین یکی‌دیگر از تجهیزات لازم، کلید است که برای خاموش و روشن کردن چراغ‌ها مورد استفاده قرار می‌گیرد. در برخی پروژه‌ها، به جای نصب کلید از میکروسوئیچ استفاده می‌کنند؛ در این‌صورت با بازو بسته شدن در سردخانه، چراغ‌ها نیز به طور خودکار خاموش و روشن میشوند.
کانکس سردخانه ای
این نوع کانکس ها در دو نوع ثابت و متحرک ساخته می شود که نوع ثابت بیشتر در رستوران ها ،کارخانه جات و هتل ها برای نگهداری مواد اولیه غذایی کارایی دارد ولی نوع قابل حمل بسته به اندازه، قابل حمل با کامیون ، کامیونت، وانت و… می باشد.
در تولید این کانکس عایق بودن یکی از مهمترین فاکتور ها می باشد به همین دلیل در بدنه این کانکس ها از صفحه های ساندویچ پانل استفاده می شود . اسکلت این کانکس ها مانند مابقی کانکس ها است با این تفاوت که در کانکس های سردخانه ای از عایق تزریقی پلی اوریتان به ضخامت ۱۰ سانتیمتر استفاده می شود تا از هدر رفتن سرما جلوگیری شود.
قیمت این کانکس ها نسبت به اندازه، جنس دیواره و سقف و همچنین تجهیزات محاسبه می گردد. درب های استفاده شده در این کانکس ها کاملآ عایق بوده و در آنها از لاستیک های درزگیر استفاده شده است.
مزایای استفاده از کانکس مخصوص
- امکان ساخت کانکس با هر اندازه بسته به نیاز مشتری
- عایق بسیار خوب گرما و سرما
- بالا بودن عمر مفید این کانکس نسبت به سایر کانکس های معمول (با توجه به اهمیت جلوگیری از اتلاف سرما در این نوع کانکس ها)
- تسریع در مراحل طراحی و ساخت و نصب این کانکس
- مقاوم در برابر شرایط جوی نظیرآفتاب، باد، باران و…
- مقاوم در مکانهای مرطوب چه از نظر نوع بدنه و چه عایق بودن
- قابلیت جابه جایی آسان
انواع کاربرد های کانکس
- کانکس سردخانه میوه
- کانکس سردخانه لبنیات
- کانکس سردخانه گوشت
- کانکس سردخانه دارو
- کانکس سردخانه مواد غذایی
عایق سردخانه و انواع آن
سردخانه ها به دلیل اختلاف دمایی که با محیط بیرون دارند نیازمند عایق کاری هستند تا از اتلاف انرژی جلوگیری به عمل آید. نوع عایق سردخانه و نحوه اجرای آن تأثیر بسیار زیادی در عملکرد سردخانه، میزان مصرف انرژی سردخانه و عمر تجهیزات سردخانه دارند.
بنابراین انتخاب یک گزینه مناسب برای عایق سردخانه امری بسیار مهم می باشد. عایق سردخانه انواع مختلفی دارد که در زیر به برخی از آن ها اشاره خواهیم کرد.
در گذشته از پشم سنگ به عنوان عایق حرارتی استفاده می شده است. با گذر زمان و پا به عرصه گذاشتن مواد پلیمری و پیشرفت تکنولوژی عموماً از پلی استایرن منبسط شده (EPS)، پلی استایرن اکسترود شده (XPS) و پلی یورتان (PU) به عنوان عایق سردخانه استفاده می شود. عایق های پلی استایرن بیشتر به شکل بلوک و در چگالی های مختلف تولید می شوند و جهت عایق کاری کف سردخانه مناسب هستند. عایق پلی یورتان به شکل ساندویچ پانل به طور گسترده ای تولید می شوند و معمولاً جهت عایق کاری دیوارها و سقف سردخانه از آنها استفاده می کنند.
بدون دیدگاه، دیدگاه خود را در زیر اضافه کنید!